Starogard Gdański

Starogard Gdański - Miasto w północnej Polsce, siedziba gminy wiejskiej Starogard Gdański i powiatu starogardzkiego. Jest jednym z najstarszych miast województwa pomorskiego. Jest stolicą regionu Kociewie. Według danych z 1 stycznia 2010 powierzchnia miasta wynosi 25,28 km².Miasto stanowi 1,88% powierzchni powiatu. W latach 1945–1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego. Starogard Gdański leży przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 22 (szlak Berlin – Królewiec) i drogi wojewódzkiej nr 222; w pobliżu przebiega autostrada A1 – 11 km na wschód od miasta węzeł Swarożyn, 9 km na południowy wschód węzeł Pelplin. Ze stacji kolejowej w Starogardzie Gdańskim odjeżdżają pociągi do kilku miast w Polsce: Chojnice (przez Zblewo, Kaliska, Czarna Woda, Czersk), Gdańsk, Gdynia, Hel (w sezonie letnim), Tczew.

Zabytki

• Kościół świętego Mateusza
• Kościół świętej Katarzyny
• Ratusz
• Muzeum Ziemi Kociewskiej
• Baszta Gdańska
• Baszta Tczewska
• Sąd Rejonowy

Historia

Według badań archeologicznych gród wykształcił się w tym miejscu z osady neolitycznej sprzed ok. 4-5 tysięcy lat, jednak pierwsza wzmianka (Starigrod) pojawiła się w 1198, w dokumencie księcia pomorskiego Grzymisława, ofiarowującym gród rycerzom zakonnym św. Jana. W 1339 Krzyżacy nadali Starogardowi herb, zaś chełmińskie prawo miejskie nadane zostało w 1348. Starogard przeciwstawiał się uciskowi krzyżackiemu, m.in. wstępując w 1440 do Związku Pruskiego, przyczyniając się do powrotu w 1466 Prus Królewskich do Polski.

W 1484 ogromny pożar zniszczył połowę miasta.

W czasie potopu był okupowany przez Szwedów.

W 1772 miasto zostało zajęte przez Prusy w wyniku I rozbioru Polski. W 1846 (2 lata przed Wiosną Ludów) Florian Ceynowa pokierował chłopskim atakiem na garnizon wojsk pruskich w Starogardzie.

Miasto powróciło do Polski 29 stycznia 1920 – nastąpił przemarsz wojsk gen. Józefa Hallera, obejmujących miasto w imieniu Rzeczypospolitej.

Przez okres niemal całej II wojny światowej Starogard był okupowany przez Niemców, którzy w pobliskim Lesie Szpęgawskim dokonali masowych egzekucji, zabijając ok. 7 tys. ludzi, w tym pacjentów szpitala dla umysłowo chorych w Kocborowie.

6 marca 1945 r. następuje wyzwolenie miasta przez oddziały 116 korpusu armijnego 2 armii uderzeniowej 2 Frontu Białoruskiego. W walkach zginęło 26 żołnierzy radzieckich. Dla ich pamięci wzniesiono Pomnik Wdzięczności na ówczesnym pl. 1 Maja.

W 1950 do nazwy Starogard dodano "Gdański", w celu odróżnienia go od Stargardu na Pomorzu Zachodnim. W sierpniu 1980 w mieście wybuchły protesty i powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy.

Organem wykonawczym władzy samorządowej od 1987 roku jest prezydent miasta, pomimo braku wymaganej dawnej liczby 50 tys. mieszkańców. W 1990 roku, kiedy podwyższono wymagane kryterium do 100 tys. mieszkańców, tytuł prezydenta dla Starogardu został zachowany.

Dzielnice

Miasto zostało umownie podzielone na 8 dzielnic:

• Centrum
• Hermanowo
• Kocborowo
• Korytyba
• Przylesie
• Stadnina
• Żabno
• Łapiszewo

Gospodarka

Część terenów miasta należy do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Największe przedsiębiorstwa:

• Zakłady Farmaceutyczne "Polpharma" S.A. (wcześniej SZF "Polfa")
• Fabryka Mebli Okrętowych "Famos"
• Destylarnia "Sobieski" (wcześniej Fabryka Wódek Gdańskich, "Polmos")
• Akomex (produkcja opakowań)
• Gerdins Cable Systems
• Lhm Poland
• Perfexim (produkcja grzejników)
• Gillmet – Cynkownia Ogniowa
• Huta Szkła Gospodarczego
• Labofarm (produkcja leków ziołowych)
• Paktainer Sp. z o.o.
• Starogardzkie Przedsiębiorstwo Budowlane S-BUD S.A.
• Eurobud (produkcja betonu towarowego)

Miasta i gminy partnerskie

• Białogród nad Dniestrem
• Diepholz
• Hillerød
• Limerick
• Foshan

Linki zewnętrzne

Wikipedia

Nasze Miasto

Dziennik Bałtycki